Γνωρίζατε ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από περισσότερα από 30 τρισεκατομμύρια κύτταρα 1 ;
Το σώμα αποτελείται από πολλούς διαφορετικούς τύπους κυττάρων. Ένα πολύ γνωστό παράδειγμα ενός σημαντικού κυτταρικού τύπου, είναι τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία έχουν σχήμα δίσκου με μια εσοχή στο κέντρο και η απουσία πυρήνα τους επιτρέπει να αλλάζουν σχήμα για να μετακινούνται εύκολα σε όλο το σώμα. Όλα τα κύτταρα του σώματος έχουν σημαντικές εργασίες για τη λειτουργία όλων των συστημάτων, όπου, μεταξύ άλλων, τα ερυθρά αιμοσφαίρια λειτουργούν σταθερά για να μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς ένα κύτταρο διατηρεί το χαρακτηριστικό σφαιρικό του σχήμα;
Η απάντηση σε αυτό είναι η κυτταρική μεμβράνη, ένα λεπτό φράγμα λιπαρών ουσιών που διαχωρίζει το περιεχόμενο του κυττάρου – συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών οργανιδίων του κυττάρου – από το εξωτερικό περιβάλλον και δρα με τρόπο όπως το τοίχωμα του κυττάρου. Αυτό το κέλυφος μοιάζει σαν ένα χαλί από λιπαρές ουσίες και πρωτεΐνες.
Μερικές από τις πιο σημαντικές λιπαρές ουσίες για τις μοναδικές ιδιότητες της κυτταρικής μεμβράνης ονομάζονται φωσφολιπίδια και τώρα θα μάθετε λίγα περισσότερα για αυτά.
Τι είναι τα φωσφολιπίδια;
Η λέξη «φωσφολιπίδιο» περιγράφει από τι αποτελούνται αυτές οι λιπαρές ουσίες. Το πρόθεμα φωσφο- υποδηλώνει ότι η ουσία περιέχει τη χημική ομάδα φωσφορικό και η λέξη – λιπίδιο σημαίνει λίπος. Αυτό σημαίνει ότι τα φωσφολιπίδια είναι λιπαρές ουσίες που περιέχουν κατά βάση λιπαρά οξέα και μια φωσφορική ομάδα.
Τι διακρίνει τα φωσφολιπίδια από το «συνηθισμένο» λίπος;
Έχετε δοκιμάσει ποτέ να διαλύσετε μουρουνέλαιο ή ιχθυέλαιο σε νερό; Όσο και να ανακινήσετε και να ανακατέψετε, δεν θα ανακατευτούν μεταξύ τους. Στην καλύτερη περίπτωση, καταλήγεις σε ένα θολό υγρό μίγμα, πριν διαχωριστούν τα στρώματα και το έλαιο καθίσει πάνω από το νερό.
Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι το μουρουνέλαιο/το ιχθυέλαιο είναι ένα τριγλυκερίδιο – ένας τύπος λίπους που αποτελείται από 3 (τρι-) λιπαρά οξέα συνδεδεμένα με τη γλυκερίνη (-γλυκερίδιο). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το μουρουνέλαιο/το ιχθυέλαιο να είναι διαλυτό μόνο σε έλαια και όχι στο νερό. Αυτό ισχύει για τους περισσότερους τύπους «κανονικού» λίπους που αποτελούν μέρος της διατροφής μας, για παράδειγμα βούτυρο, φυτική μαργαρίνη και ελαιόλαδο.
Αυτό που διακρίνει τα φωσφολιπίδια από τέτοια συνηθισμένα λίπη είναι ότι η φωσφορική ομάδα στο μόριό τους είναι υδατοδιαλυτή, ενώ το ελαιόλαδο αποτελείται μόνο από λιποδιαλυτές ουσίες. Δηλαδή, τα φωσφολιπίδια περιέχουν λιποδιαλυτά αλλά και υδατοδιαλυτά μέρη στο μόριό τους. Αν τα αναμίξετε με νερό, γίνεται σαν να φτιάχνετε μαγιονέζα ή κρέμα δέρματος: Ένα μείγμα λίπους και νερού που δεν διαχωρίζεται και ονομάζεται γαλάκτωμα.
Αυτό σημαίνει ότι τα φωσφολιπίδια έχουν πολύ ιδιαίτερες ιδιότητες, οι οποίες, μεταξύ άλλων, σημαίνουν ότι αποτελούν σημαντικά συστατικά για την κατασκευή και λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών. Για το λόγο αυτό τα φωσφολιπίδια ανήκουν στην κατηγορία των δομικών λιπαρών ουσιών με σημαντικό βιολογικό ρόλο για την κυτταρική λειτουργία, ενώ τα τριγλυκερίδια ανήκουν στην κατηγορία των αποθηκευτικών λιπαρών ουσιών που ο ρόλος τους είναι κυρίως η αποθήκευση ενέργειας στο σώμα.
Γιατί τα φωσφολιπίδια είναι σημαντικά για τις κυτταρικές μας μεμβράνες;
Το σώμα αποτελείται από περίπου. 70% νερό. Τα κύτταρα στο σώμα περιβάλλονται κυρίως από νερό και το εσωτερικό ενός κυττάρου είναι επίσης ένα υδάτινο περιβάλλον. Όταν η κυτταρική μεμβράνη περιβάλλεται από νερό και στις δύο πλευρές της, γιατί άραγε να αποτελείται από λιπαρές ουσίες, θα σκεφτείτε; Εδώ ακριβώς παίζει σημαντικό ρόλο η βιολογική ικανότητα των φωσφολιπιδίων να αναμειγνύονται τόσο με νερό όσο και με λίπος και συμβαίνει το εξής:
Τα φωσφολιπίδια ως σχήμα μορίου έχουν μια «ουρά» λιπαρών οξέων, που σημαίνει ότι αποφεύγουν το νερό, δηλαδή είναι υδρόφοβα. Συνυπάρχουν καλύτερα μαζί με άλλες «ουρές» λιπαρών οξέων. Αυτό σημαίνει ότι σχηματίζεται ένα διπλό στρώμα φωσφολιπιδίων όπου οι ουρές λίπους στρέφονται προς εσωτερικό και δημιουργούν μια διπλοστοιβάδα λιπιδικών αλυσίδων που αποτελεί το κεντρικό πλούσιο σε λίπος, υδρόφοβο τμήμα της κυτταρικής μεμβράνης, ενώ οι πολικές υδρόφιλες φωσφορικές ομάδες να στρέφονται προς τα έξω εκατέρωθεν της μεμβράνης.
Είναι πλεονέκτημα ότι οι φωσφορικές ομάδες είναι υδρόφιλες και άρα διαλυτές στο νερό, καθώς τόσο το εσωτερικό του κυττάρου όσο και το περιβάλλον του αποτελούνται από νερό. Με αυτόν τον τρόπο, όλα τα δομικά στοιχεία τοποθετούνται επιλεκτικά στο χώρο, σχηματίζοντας μια κυτταρική μεμβράνη.
Η παρακάτω εικόνα δείχνει το αποτέλεσμα αυτής της οργάνωσης, όπου οι υδρόφιλες «κεφαλές» στρέφονται προς τις εξωτερικό και οι «ουρές» λιπαρών οξέων προς τα εσωτερικό της σχηματιζόμενης κυτταρικής μεμβράνης.
Γιατί είναι σημαντική η κυτταρική μεμβράνη;
Η κυτταρική μεμβράνη επιτρέπει την εκλεκτική διέλευση ουσιών εντός και εκτός του κυττάρου, εμπλέκεται στην επικοινωνία με άλλα κύτταρα και τον κύκλο ενέργειας και προστατεύει το περιεχόμενο και τα οργανίδια του κυττάρου από το εξωτερικό περιβάλλον. Επιπλέον, πολλές σημαντικές πρωτεΐνες και λειτουργίες του κυττάρου συνδέονται με την κυτταρική μεμβράνη.
Είναι επομένως αυτονόητο ότι η κυτταρική μεμβράνη αποτελεί ζωτικό τμήμα του κυττάρου, με το κύτταρο εξαρτάται βιολογικά από τη μεμβράνη του όπως εμείς εξαρτόμαστε από τα ζωτικά μας όργανα.
Λειτουργίες των φωσφολιπιδίων που ευνοούν την πρόσληψη
Είναι ο συνδυασμός λιποδιαλυτών και υδατοδιαλυτών συστατικών που δίνει στα φωσφολιπίδια τις λειτουργίες που χρειάζονται για να είναι ένα σημαντικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών.
Επιπλέον, υπάρχουν μελέτες σε ανθρώπους που υποδεικνύουν ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα από τα φωσφολιπίδια (PL-ω3) προσλαμβάνονται ταχύτερα και αποτελεσματικότερα στον οργανισμό από τα αντίστοιχα τριγλυκερίδια (TG) 2 .
Οι ειδικές ιδιότητες των φωσφολιπιδίων σημαίνουν επίσης ότι τα προϊόντα που περιέχουν ω-3 φωσφολιπίδια δεν προκαλούν γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση των ψαριών κατά την κατάποση, καθώς το λίπος αναμιγνύεται καλύτερα με το υδαρές περιεχόμενο του στομάχου.
Τι σχέση έχουν τα φωσφολιπίδια με το Romega;
Το Romega εξάγεται από το χαβιάρι (αυγοτράραχο) της Ρέγγας. Το αυγοτάραχο είναι κύτταρα ωαρίων, τα οποία είναι τα μεγαλύτερα κύτταρα του σώματος του ψαριού. Ένας μόνο κόκκος αυγοτάραχου είναι ένα μεγάλο κύτταρο που έχει μια κυτταρική μεμβράνη πλούσια σε Φωσφολιπίδια.
Ένα μεγάλο μέρος των λιπαρών ουσιών του αυγοτάραχου Ρέγγας αποτελείται από πολυακόρεστα θαλάσσια ω-3 λιπαρά οξέα (PUFA) . Όταν αναφερόμαστε στα θαλάσσια ω-3 λιπαρά οξέα, εννοούμε κυρίως τα απαραίτητα λιπαρά οξέα EPA και DHA με τη μορφή τριγλυκεριδίων.
Στο Romega, το DHA και το EPA βρίσκονται ως φωσφολιπίδια (PL), τα οποία είναι η ίδια φυσική μορφή λιπαρών που περιέχεται σε όλες τις κυτταρικές μεμβράνες του σώματος. Το PL-DHA και το PL- ΕΡΑ συμβάλουν στην διατήρηση της φυσιολογικής λειτουργίας του εγκεφάλου, της καρδιάς και των ματιών. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Romega είναι ένα ανώτερο συμπλήρωμα διατροφής για όσους θέλουν να φροντίσουν τον εγκέφαλο, την καρδιά και την όρασή τους.
Με την χρήση κατοχυρωμένης (patented) τεχνολογίας που αναπτύχθηκε εσωτερικά, έγινε εφικτή η ήπια εκχύλιση των λιπαρών ουσιών του αυγοτάραχου που αποτέλεσε τη βάση για την ανάπτυξη και παραγωγή ενός συμπληρώματος διατροφής πλούσιου σε ω-3 φωσφολιπίδια. Αυτό είναι που κάνει το Romega ξεχωριστό.
*) Ευεργετική δράση για τον εγκέφαλο και την όραση επιτυγχάνεται με ημερήσια πρόσληψη 250 mg DHA, και για την καρδιά ημερήσια πρόσληψη 250 mg DHA και EPA. Δύο κάψουλες Romega σας δίνουν αυτό.
1. Bianconi, et al. (2013). Μια εκτίμηση του αριθμού των κυττάρων στο ανθρώπινο σώμα. Annals of Human Biology, 6. 40: 463-471.
2. Cook et al. (2016). Βιοδιαθεσιμότητα μακράς αλυσίδας ωμέγα-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων από έλαιο αυγοτάραχου ρέγγας πλούσιο σε φωσφολιπίδια σε άνδρες και γυναίκες με ήπια αυξημένες τριακυλογλυκερόλες. Προσταγλανδίνες, Λευκοτριένια και Απαραίτητα Λιπαρά Οξέα
